Stadionowe murawy bez tajemnic
Dosłownie klika dni temu rozgrywki rozpoczęli piłkarze Ekstraklasy i I ligi. Zanim jednak zabrzmiał pierwszy gwizdek i zawodnicy rozpoczęli rywalizację, swoją pracę wykonali groundsmeni, czyli specjaliści od stadionowych muraw.
Perfekcyjnie przygotowana, równa murawa, efektowne pasy dobrze prezentujące się w telewizji to rezultaty pracy sztabu ludzi, którzy dzień po dniu doglądają boiska i sprawdzają , aby murawie nie zabrakło wody, słońca i powietrza. Bez ich pracy nawet najlepsi piłkarze mieliby kłopot, by pokazać swoje umiejętności. Zaglądamy za kulisy pracy groundsmenów.
Jaka murawa jest najlepsza?
Jakość boiska zależy od kilku elementów. Przede wszystkim bardzo ważne jest podłoże. Jednym z badanych parametrów murawy jest jej infiltracja, tzn. zdolność do grawitacyjnego przemieszczania się wody w głąb ziemi. Właściwy poziom infitracji ułatwia przepuszczanie wody, która w efekcie nie zalega i nie tworzy kałuż na murawie.
Istotnym czynnikiem jest również odpowiednie ubicie murawy, które decyduje o stabilności podczas biegu zawodnika czy odbiciu piłki. Dla piłkarzy liczą się przede wszystkim takie kwestie, jak: równość murawy, dzięki czemu piłka nie „odskakuje od nogi” (odbija się od murawy w przewidywalny sposób), wysokość koszenia oraz poślizg piłki na murawie. Efekt końcowy wynika nie tylko z regularnego koszenia, ale także szeregu zabiegów agrotechnicznych w tym: piaskowania, aeracji, wertykulacji i nawożenia.
Polskie murawy zrobiły furorę
W Polsce z roku na rok rośnie świadomość zarządców i managerów klubów piłkarskich oraz zmienia się postrzeganie zawodu groundsmena, dotychczas postrzeganego jako… ogrodnika. Dziś większość klubów Ekstraklasy, ale też coraz częściej niższych lig podejmuje współpracę z ekspertami w zakresie dbania o jakość i stan murawy. Kiepskiej jakości murawa potrafi zepsuć najlepsze sportowe widowisko. Polscy groundsmeni zbierają bardzo dobre opinie, jak choćby po Mistrzostwach Świata FIFA 2019 do lat 20 rozgrywanych kilka tygodni temu w Polsce.
– To był dla nas bardzo intensywny czas, gdyż w ciągu 12 dni na stadionie w Bielsku-Białej rozegrano aż osiem spotkań, z czego terminarz meczy dawał nam na przygotowanie murawy i przekazanie jej do delegata FIFA w czas krótszym niż 12 godzin pomiędzy spotkaniami. Zaplanowaliśmy nasze działania tak, by osiągnąć optymalny rezultat, a piłkarze i kibice mogli skupić się tylko na grze i widoku dobrze przygotowanej murawy – mówi Robert Łoza, Sales Manager Emeralld Polska, która m.in. była odpowiedzialna za murawę stadionu, na którym na co dzień mecze rozgrywa drużyna Podbeskidzia Bielsko-Biała. Większość komentatorów zgodnie przyznaje, że to na tym stadionie odbyły się najciekawsze spotkania, a zawodnicy i trenerzy zachwycali się jakością trawy.
Bardzo dobre opinie zebrała także murawa Stadionu Miejskiego w Gdyni, która została wymieniona w kwietniu przez firmę Hein Dealer John Deere.
Tak pozytywne opinie wynikają z systematycznej pracy. – Prace na murawie rozpoczęliśmy jesienią 2018 roku od wdrożenia szczegółowego harmonogramu zabiegów. Na podstawie pobranych próbek glebowych został opracowany plan nawozowy i agrotechniczny. Właściwe skoordynowanie działań związanych z nawożeniem oraz zabiegami w postaci aeracji, wertykulacji, piaskowania czy dosiewu nasion traw pozwoliły osiągnąć zamierzony cel – dodaje Robert Łoza.
Dbanie o murawę musi być dostosowane do rytmu wyznaczonego przez kalendarz rozgrywek, a groundsmeni mają za zadanie odpowiednio stymulować rośliny, by w dniu meczu były w najlepszym stanie. Istotnym czynnikiem jest także szkolenie i wsparcie osób zajmujących się pielęgnacją muraw stadionowych. Brak wiedzy agrotechnicznej utrudnia odpowiednie dbanie o jakość traw boiskowych ze względu na częste pomijanie istotnych sygnałów, które płyną z obserwacji roślin, a dotyczą, np. różnych chorób.
Nowoczesne maszyny wsparciem
Obok fachowej wiedzy, dla dobrego utrzymania murawy, niezbędne jest wsparcie nowoczesnych maszyn, które pozwolą całą operację przeprowadzić możliwie sprawnie.
– Do codziennych prac na płycie boiska warto wykorzystać nowoczesne ciągniki kompaktowe, które gwarantują sprawną realizację planu. Przykładowo w Bielsku-Białej do większości zadań zastosowano ciągniki John Deere serii 3R wyposażone w 3-cylindrowy silnik wysokoprężny z intercoolerem i turbodoładowaniem. Do codziennej pielęgnacji, w tym zbieranie tzw. klipsów i sprzątania pomeczowego wykorzystano kosiarki rotacyjne z rolką. Maszyny możemy odpowiednio doposażać, co znacznie ułatwia logistykę, a dzięki oświetleniu led część zadań można wykonać nawet po zmroku – tłumaczy Bartosz Białas z John Deere Polska.
Detale wizualne
Idealnie przygotowana murawa będzie jeszcze lepiej prezentować się, gdy zespół grundsmenów zadba o detale. Efekt wizualny w postaci pasów, rombów, okręgów uzyskuje się przez odpowiednie ugniatanie źdźbeł trawy, od których odbija się światło słoneczne, dając wrażenie różnych odcieni trawy. Standardem pracy stało się też zraszanie murawy przed meczem oraz wkraczanie pracowników zespołu na murawę w przerwie meczu i bieżące naprawy uszkodzonych części murawy.
Przygotowanie murawy stadionowej do futbolowego widowiska to skomplikowany proces wymagający dużego zaangażowania na każdym etapie. Pozostaje mieć nadzieję, że równie wysokim poziomie jak polskie murawy, w nadchodzącym sezonie będą umiejętności piłkarzy.